Technika ugniatania to techniki masażu leczniczego i diagnostycznego, opierające się na teorii wzajemnego oddziaływania skóry, tkanki łącznej i mięśniowej z narządami wewnętrznymi.
Dlatego masaż ten znajduje zastosowanie głównie w leczeniu chorób wewnętrznych organów ciała.
Techniki masażu segmentarnego zostały opracowane przez dwóch Niemców: O. Gläsera oraz W.A. Dalicho, w latach pięćdziesiątych. Liczne badania potwierdziły skuteczność masażu.
1. Masaż segmentarny a klasyczny
Techniki masażu leczniczego są ściśle określone, mają precyzyjną kolejność i opracowane reguły dawkowania. Są one wynikiem wieloletniej praktyki twórców, którzy korzystali także z doświadczenia innych badaczy wzajemnego oddziaływania organów wewnętrznych z określonymi rejonami ciała.
Podczas tego rodzaju masażu bardzo istotne jest dawkowanie siły bodźca (ucisku, ciepła), ponieważ każdy organizm jest inny. Masaż klasyczny stanowi podstawę dla masażu segmentarnego.
Techniki masażu klasycznego:
- głaskanie,
- rozcieranie,
- wyciskanie,
- ugniatanie,
- oklepywanie,
- wibracja,
- wstrząsanie.
Oprócz tego stosuje się dodatkowe techniki masażu, takie jak:
- piłowanie,
- śrubowanie,
- chwyt międzykolcowy,
- chwyt podłopatkowy,
- sprężynowanie klatki piersiowej.
2. Segmenty na ciele pacjenta
Liczba, umiejscowienie i oznaczenia segmentów w ciele człowieka:
- 8 segmentów szyjnych (C),
- 12 segmentów piersiowych (Th),
- 5 segmentów lędźwiowych (L),
- 5 segmentów krzyżowych (S),
- 1 segment zaopatrywany przez nerwy szczątkowe ze splotu guzicznego (Co).
Powstałe stany chorobowe następujących organów wewnętrznych powodują zmiany w tkankach w określonych segmentach ciała:
- gruczoł piersiowy - Th,
- jelito cienkie - C,
- odbytnica - Th, L,
- moczowód - Th, L,
- oskrzela - Th,
- wewnętrzne narządy płciowe - Th, L,
- pęcherz moczowy - Th, L,
- nerki - C,
- pęcherz żółciowy - Th,
- płuca - C,
- poprzecznica - C, Th,
- przełyk - Th,
- serce - C,
- żołądek - C, Th,
- wyrostek robaczkowy - Th,
- wątroba - C,
- trzustka - Th,
- śledziona - C, Th,
- okrężnica wstępująca - C, Th,
- okrężnica zstępująca - C.
Połączenie organu i odpowiadającego mu fragmentu ciała nosi nazwę kręgu czynnościowego. Jeśli któryś element kręgu jest zaburzony (np. choroba organu czy uszkodzenie odcinka ciała), objawy pojawiają się w pozostałych jego elementach, nawet tych odległych.
Bólem rzutowanym nazywany bolesność, która powstaje na danym fragmencie ciała, który jest połączony nerwowo i hormonalnie z konkretnym organem, natomiast strefami Heada - odcinki ciała, które wykazują nadwrażliwość.
Masaż segmentarny ma istotne znaczenie diagnostyczne, oprócz tego ma również charakter leczniczy.
3. Wskazania do masażu segmentarnego
W pewnych przypadkach masaż klasyczny może być niewystarczającą formą leczenia, wówczas zalecane jest zastosowanie masażu segmentarnego.
Wskazania do takiego masażu:
- choroby narządów wewnętrznych,
- zaburzenia układu krążenia,
- niektóre choroby kręgosłupa i bóle stawów,
- urazy, np. złamania, pęknięcia,
- niektóre zaburzenia układu nerwowego.
Warto także zapamiętać, że ta forma terapii nie może być stosowana, jeśli u pacjenta nie pojawiają się zmiany odruchowe, w ostrych zapaleniach bakteryjnych, zakażeniach ogólnych występujących z gorączką, u chorych na nowotwór
i mających problemy z krwotokami.